کمال گرایی چیه؟ خوبه یا نه؟
سلام بچه ها! توی این مقاله میخوام کاملا دلی باهاتون صحبت کنم و بهتون درباره کمالگرایی توضیح بدم. پس با من همراه باش!
کمال گرایی یک طرز فکر اشتباه و بیخودیه که باعث میشه خیلی وقتا کاراتو انجام ندی، به تعویق بندازی و همیشه از خودت و دیگران و شرایط ناراضی باشی! این پدیده اصلا منحصر به حیطه ی کنکور نیست و توی زندگی روزمره خیلی از پدر و مادرامون و اقواممون هم که کنکور ندارن مشاهده میشه اما خودشون اکثرا متوجه نیستن.
و همچنین ممکنه رفتارهای این افراد برای اطرافیان آزار دهنده باشه چون با سخت گیری و معیارهای فضایی و غیرمنطقی و غیرمنصفانه همراهه که خب زندگی با چنین فردی میتونه خیلی آزار دهنده باشه بطوری که لذت بردن از زندگی رو خیلی جاها ازتون محروم میکنن!
حالا اینکه اصلاً کمال گرایی یعنی چی رو در ادامه بهتون میگم …
حالا با این تفاسیر بنظرتون کمال گرایی چیز بدیه؟ نه اصلا چیز بدی نیست فقط شما این ذهنیت رو دارین که میتونید بهترین ورژن خودتون باشید و برای رسیدن به شرایط ایده آل خودتون در حال تلاشید و گرایشتون به بهتر و ایده آل شدن هست.
عه! پس چرا بالا اون همه راجع بهش بد گفتی و شلوغش کردی؟ باید بگم اونجا من درمورد « کمال گرایی منفی» داشتم صحبت میکردم!!
کمال گرایی منفی یک ذهنیت بیمارگونه هست که فرد مبتلا به اون سعی داره همه چیز همین حالا عالی، بی نقص و کامل باشه که خب اصلا شدنی نیست و حتی اگه بهترین شخص هم باشیم باز در مواردی نیاز به کمک دیگران داریم و اونقدری کامل نیستیم که همه کارها و نیازها و خواسته هامون رو خودمون به تنهایی مرتفع کنیم.
افرادی که دچار کمال گرایی منفی هستند چون میل دارن که همه چیز کامل باشه و این انتظار رو یک چیز عادی میدونن، روی اشتباه کردن خیلی حساس هستن و اشتباهات خودشون و اطرافیانشون باعث نگرانی بیش از حد اونها میشه. به طوری که گاها بدلیل اشتباهاتی که پیش میاد خودشون رو در به نتیجه نرسیدن کارهایی که انتظار نتایج بسیار عالی و بی نقص داشتن مقصر میدونن و دچار افسردگی میشن. چرا؟ چون حالات نگران گونه دارن، خیلی میترسن از اشتباه کردن و اشتباه اونها رو ناراحت میکنه.
بذارید با یه مثال بهتر بهتون این موضوع رو بگم: ما دو نوع کمال گرایی داریم، خب؟؟ همونطور که میدونید برای بدن لازمه که رشد پیدا کنه و اینکار با افزایش سلول های بدن شکل میگیره و وقتی ما جاییمون زخم میشه با تولید مثل سلول هاست که اون قسمت زخم شده بهبود پیدا میکنه دیگه درسته؟؟ حالا اگه این سلول هایی که برای ما انقدر مفیدند، بیش از اندازه تولید بشن و رشد بکنند باعث چی میشن؟؟ سرطان!
آره درست خوندید، سرطان! کمالگرایی هم دقیقا همینطوره، انسان با کمالگراییه که پیشرفت میکنه اما اگه این کمالگرایی بیش از حد بشه میتونه باعث یه چالش خیلی بزرگی در زندگیتون بشه که اگه کنترلش نکنید کنکورتونو به باد میده! کمالگرایی شما رو به این سمت وا میداره که برنامه روزانه تون رو سنگین و خارج از توانتون بچینید و انتظارم دارید که بتونید تمام و کمال اجراش کنید اما خب اگه فقط یه درس رو نتونید اجرا کنید یا یک مطلب از برنامتون عقب بیفته هیچ نتیجه ای به جز ناامیدی و سرزنش کردن خودتون نداره.
یا مثلا اگه قرار بوده ساعت 8 صبح بیدار بشین و اون روز رو 9 ساعت درس بخونید ولی تا 10 صبح خواب موندید، کل برنامه رو رها میکنید و کل روز رو از دست میدید در حالی که اشتباهه عزیز منننن، اشتباهه. شما فوقش دو ساعت رو از دست دادید که خب این دو ساعت رو میتونید توی تایم های دیگه جبران کنید. یا اصلا بالفرض هم که نتونید دو ساعت رو جبران کنید، زمین به آسمون میاد؟ نه! شما با از دست دادن دو ساعت میتونید توی اون روز بازم شش هفت ساعت درس بخونید اما اگه گرفتار کمال گرایی و صفر یا صد بودن باشید کل اون روز رو خراب میکنید فقط و فقط بخاطر اینکه زود بیدار نشدید.
حالا بنظرتون 7 ساعت درس خوندن بهتره یا هیچی نخوندن و دوباره شروع از شنبه؟
خیلیاتون انتظار دارید که اولین باری که یه درسی رو میخونید به همه نکاتش مسلط بشید و سخت ترین سوالات رو هم حل کنید اما غافل از اینکه یادگیری کامل با چندین بار مرور و درست وغلط زدن تستا و… شکل میگیره. یا حتی برای شروع درس خوندن بهونه میارید که شرایط مهیا نیست و باید همه چیز به صورت کامل برام آماده باشه تا درس بخونم و بنا به همین دلیل دائما درس خوندنتون رو عقب میندازید. کمالگراها میگن یا صفر یا صد. هیچ حد وسطی رو در نظر نمیگیرن و میگن یا باید یه کاری رو به نحو احسنت انجام بدم یا اصلا انجام نمیدم! اما بیا پایین تا یه چیزی رو در گوشی بهت بگم:
ببین عزیز من اگه منتظری که همون اول همه شرایطت در حد لالیگا شه و بعدش شروع کنی به درس خوندن باید بهت بگم که داداچ داری اشتباه میزنی!
ببین هیچوقت این شرایطی که تو در نظر داری اونقدری خوب پیش نمیره که تو رو راضی کنه. ما انسانها بی نهایت طلبیم و حتی اگه به اون شرایط مدنظرمون برسیم بازم سطح انتظارمون رو میبریم بالاتر! پس به جای اینکه منتظر یه اتفاق خوب یا شرایط ایده آل باشی، پاشو شروع کن و مطمئن باش کم کم و به مرور میتونی این شرایط رو مهیا کنی. اینجاست که شاعر میگه: قطره قطره جمع گردد وانگهی دریا شود!
خب حالا که درباره کمالگرایی بهتون توضیح دادم نوبت اینه که راهکارای کنترلش رو هم بهتون بگم.
راهکارهای کنترل کمالگرایی
- زود تسلیم نشید. با یه فرد با تجربه و موفق در زمینه کنکور راجع به دغدغه های کنکوری خودتون و شرایطی که اذیتتون میکنه صحبت کنید و درخواست راه حل کنید، تکالیفتون رو انجام بدید و تلاش کنید، و بدونید که قراره اشتباه کنید چون اشتباه کردن کاملا نرمال هست و یکی از وظایف هر کنکوری اینه که لیستی از اشتباهات شخصی خودش تهیه کنه و تلاشش رو بکنه که اونها رو کم کنه. تکالیف رو تکرار کنید، اشتباهات رو یادداشت کنید اما دوباره انجام ندید، سعی کنید روش درست انجام دادن کارهاتون رو یاد بگیرید و به خودتون زمان بدید برای یادگیری این مسائل: روی نکات منفی تمرکز نکنید.
- شرایط خودتون و خانوادتون رو قبول کنید.
- از فرصت ها استفاده کنید، منتظر نباشید همه چیز مهیا کامل باشید تا شروع کنید و یک ماهه کارهاتون رو جلو ببرید.
- با توجه به میزان تایمی که در روز دارید برنامه ریزی کنید، نه به میزان ایده آل. اگه به کل برنامتون نرسیدید و تایمتون کم بود، درسا رو اولویت بندی کنید و بر طبق اولویت و تایم واقعیی که در اون روز دارید درس بخونید. پس به طور کل، برنامه اون روزتون رو ول نکنید.
- خیلیاتون به خاطر انتظار به بازار اومدن فلان کتاب یا شروع شدن فلان کلاس ، دیرتر شروع میکنید به خوندن اما این کار اشتباهه و منتظر اونا نباش! یا با درسای دیگه شروع کن به درس خوندن یا از منابع دیگه فعلا استفاده کن تا اون چیزی که مدنظرته شروع بشه یا وارد بازار بشه.
- با هر شرایطی سعی کنید اوکی باشید و برنامه هاتون رو پیش ببرید که بزرگترین آفت کمال گرایی صفر یا صدی نگریستن هست! میگید یا من این کار رو به بهترین شکل انجام میدم یا اگه قراره یک چیزی درست پیش نره من اصلا این کار رو انجام نمیدم.دنیا صفر و صد نیست. پنجاه بودن، پنجاهو یک بودن و پنجاه و دو بودن رو از خودتون دریغ نکنید به بهانه ی اینکه صد نیستید.
توجه داشته باشید مهم اینه برنامه شما رو به جلو باشه و پله پله به موفقیت نزدیکتون کنه. این هنر محسوب میشه که شما خودتون رو بپذیرید و با قبول مشکلات حال حاضر برای آینده تلاش کنید. امیدوارم این مقاله بهتون کمک کنه و ازش استفاده کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.